ترجمه نا‌‌پذیری نظریه های علمیِ با واژگان متفاوت

نویسنده

  • مهدی هاتف دانشجوی دکتری فلسفه علم، موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران
چکیده مقاله:

ایده جنجالی سنجش‌ناپذیری در کارهای کوهن به مرور با ایده ترجمه ناپذیری معادل شد. برای این ایده دو شرح و استدلال متمایز قابل صورت بندی است. شرح اول از رویکرد بافتاریِ نظریِ او به معنا درمی‌آید و شرح دوم از تلقی تاکسونومیک‌اش از واژگان انواع طبیعی. مبتنی بر هر یک از این دو شرح می­توان یک شرط ترجمه‌ناپذیری به دست داد و بر اساس آن از ترجمه‌ناپذیر بودن نظریه­های با واژگان متفاوت سخن گفت. در این مقاله این شروط ترجمه‌ناپذیری را صورت‌بندی خواهم کرد و به نقدهای منتقدین پاسخ خواهم گفت. هر چند با اعتراف به اینکه پذیرش این شروط امکان‌پذیری یک ترجمه را بسیار محدود می‌کند، اما اصول راهنمایی که منتقدین کوهن برای ترجمه ارائه کرده‌اند نیز فی الجمله متضمن تنشی بالقوه هستند و نمی‌توانند نقش یک اصل راهنمای معتبر را برای ترجمه ایفا کنند. در واقع در دل نسخه‌های متعدد این اصول تنشی بالقوه میان حفظ بیشینه معقولیت و حفظ بیشنه صدق در متن اصلی وجود دارد، بطوریکه پیروی نظام‌مند از آنها را نامطمئن می‌سازد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

نقد و بررسی ترجمه ناپذیری قرآن

 با گسترش اسلام و نیاز به ترجمه قرآن به دیگر زبان ها، ترجمه پذیری قرآن و درستی یا نادرستی آن، نزد مفسران و متکلمان مسلمان،مورد مناقشه بوده است؛ اغلب محقققان، با عنایت به ضرورت و امکان ترجمه، در ترجمه روان، گویا و نوین از قرآن به دیگر زبان ها کوشیده اند؛ ولی در برابر، برخی از محققان به ویژه برخی از محققان معاصر، قرآن را ترجمه ناپذیر می دانند و معتقدند که «ترجمه حرفی» قرآن، یعنی ترجمه کلمه به کلم...

متن کامل

نگاهی به مسأله واژگان در ماشین ترجمه

دریافتِ چگونگیِ دسترسیِ ذهنِ انسان به عناصرِ واژگانیِ ذخیره در واژگانِ ذهنی و آگاهی از شیوۀ بازنماییِ دانش کمک زیادی به طراحی سیستم­های پردازشِ زبانِ طبیعی می کند. در این مقاله سعی شده است تا پس­از بررسیِ مسألۀ واژگان در ماشینِ ترجمه، با استفاده از شیوۀ بازنماییِ مفهومیِ نوعی سیستمِ بازنماییِ واژگان به­کمکِ مفاهیم و روابط پیشنهاد شود که می­تواند جهتِ بهبودِ عمل­کردِ ماشینِ ترجمه به­کار رود. درنهایت عمل­کردِ این شیوه...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 12  شماره 25

صفحات  285- 305

تاریخ انتشار 2019-01-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023